Gemeentelijke leges
De wettelijke grondslag van de leges algemene dienstverlening (hoofdstuk 1 van de legesverordening) is opgenomen in artikel 229, eerste lid, onderdeel b van de Gemeentewet. Op basis van dit artikel mag de gemeente de kosten van dienstverlening in rekening brengen bij de mensen die deze dienst aanvragen. De omgevingsvergunningen (hoofdstuk 2 van de legesverordening) worden geregeld op basis van de Omgevingswet. De leges en vergunningen rond horeca, seksbedrijven, winkeltijden en het organiseren van een evenement of markt (hoofdstuk 3 van de legesverordening), zijn vastgelegd in de Europese Dienstenrichtlijn.
Ten behoeve van de invoering van de Omgevingswet (datum inwerkingtreding 1 januari 2024) is er een nieuwe model legesverordening uitgebracht, deze is gebruikt als basis voor de concept legesverordening en berekening van de kostendekkendheid. De nieuwe verordening bestaat uit drie hoofdstukken, met verschillende paragrafen (voorheen: titels en hoofdstukken). In het eerste hoofdstuk zijn enkele voormalige titels (nu: paragrafen) samengevoegd, zodat er tien paragrafen overblijven.
In de volgende tabel is de onderbouwing van de kosten van de gemeentelijke leges en tarieven 2024 in beeld gebracht. Per onderdeel is uitgesplitst welke kosten worden toegerekend aan een gemeentelijk product en met welke inkomstenraming rekening wordt gehouden. Op basis van deze gegevens kan de mate (%) van kostendekkendheid worden bepaald.
(bedragen x € 1) | |||
Legesverordening | Lasten totaal | Baten totaal | % Kosten dekkendheid |
Hoofdstuk 1 Algemene dienstverlening | |||
Paragraaf 1.1 Burgerlijke stand | 81.386 | -35.047 | 43% |
Paragraaf 1.2 Reisdocumenten & Ned. identiteitskaart | 535.514 | -282.779 | 53% |
Paragraaf 1.3 Rijbewijzen | 264.699 | -184.711 | 70% |
Paragraaf 1.4 Verstrekkingen uit de basisregistratie personen | 444 | -134 | 30% |
Paragraaf 1.5 Bestuursstukken e.d. | 0 | 0 | 0% |
Paragraaf 1.6 Vastgoedinformatie | 0 | 0 | 0% |
Paragraaf 1.7 Overige publiekszaken | 41.495 | -39.587 | 95% |
Paragraaf 1.8 Gemeentearchief | 0 | 0 | 0% |
Paragraaf 1.9 Bijzondere wetten | 173.746 | -77.927 | 45% |
Paragraaf 1.10 Diversen | 52.479 | -75.743 | 144% |
Subtotaal hoofdstuk 1 | 1.149.763 | -695.928 | 61% |
Hoofdstuk 2 Dienstverlening fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning | |||
Paragraaf 2.1 Algemene bepalingen t/m 2.14 Teruggaaf | 713.772 | -708.503 | 99% |
Hoofdstuk 3 Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn | |||
Paragraaf 3.1 Horeca t/m 3.7 In dit hoofdstuk niet genoemd besluit | 14.162 | -10.588 | 75% |
Totaal | 1.877.697 | -1.415.019 | 75% |
Toelichting
Algemene opmerking
Voor enkele paragrafen uit de legesverordening ontbreekt een raming in de begroting. Het volume is te klein om een raming te maken. De opbrengsten zijn overwegend incidenteel en komen slechts sporadisch voor. Derhalve worden er geen lasten en opbrengsten geraamd. De kostendekkendheid per hoofdstuk mag niet hoger zijn dan 100%, binnen de paragrafen van een hoofdstuk mag er sprake zijn van kruissubsidiëring. Dat wil zeggen dat een kostendekkendheid >100% op een paragraaf (bijvoorbeeld paragraaf 1.10 diversen) in principe is toegestaan, omdat de kostendekkendheid op het totaal van hoofdstuk 1 onder de 100% uitkomt (namelijk op 61%).
Reisdocumenten, Nederlandse identiteitskaarten en rijbewijzen
Gemeente Maassluis hanteert de maximumtarieven die door het Rijk zijn vastgesteld. Dit houdt in dat naast de rijkskosten voor het document, de maximale bijdrage voor de gemeente wordt gevraagd. De maximale bijdrage blijkt onvoldoende te zijn om de volledige kostendekkend op dit product te realiseren.
Hoofdstuk 2
Op 1 januari 2024 treden de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) (eindelijk) in werking. De afgelopen jaren is projectmatig gewerkt om op tijd klaar te zijn voor de inwerkingtreding. Hierbij is onder meer aandacht besteed aan de werkprocessen (ook in relatie tot GGD en DCMR), maar ook de aansluiting op het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Het DSO wordt op het moment van schrijven indringend getest door gemeenten en ketenpartners.
De kostendekkendheid en de tarieven van de leges zijn naar aanleiding van de invoering van de nieuwe wet opnieuw bepaald. Daarbij is rekening gehouden met de verwachte woningbouw in 2024 (en verder) en zoveel mogelijk aangesloten bij de uitgangspunten van de legesverordening onder de Wabo.
Met de Kadernota 2024 is ten opzichte van het begrote bedrag voor 2023 een bedrag van € 150.000 bijgeraamd aan leges. Op basis van de doorrekening van de kostendekkendheid van hoofdstuk 2 is het mogelijk gebleken om nog eens € 2,5 ton bij te ramen. Daarnaast is de bestaande (restant) taakstelling op leges (€ 48.000) gerealiseerd. Per saldo zijn de inkomsten omgevingsleges met ca. € 5 ton opgehoogd in jaarschijf 2024.
In de praktijk zal de impact van de wetswijziging pas in de loop van het jaar/ enkele jaren zichtbaar worden. Hierdoor kunnen de komende jaren de kostendekkendheid (en de tarieven) fluctueren. In 2024 zal met de bestuursrapportage worden gerapporteerd over de daadwerkelijk gerealiseerde legesinkomsten voor de omgevingsvergunningen.