Beoordeling financiële positie

Overzicht incidentele baten en lasten 2024 - 2027

Conform de verplichting vanuit het BBV (besluit begroting en verantwoording) vermelden wij de overzichten 'incidentele baten en lasten' waaronder 'incidentele reserve mutaties'. Alle reservemutaties worden aangemerkt als incidenteel.

Door inzicht in de incidentele baten en lasten te geven wordt informatie gegeven die relevant is voor de beoordelen van de financiële positie van de gemeente en de meerjarenraming door de provincie in haar rol van financieel toezichthouder.

Het verschil tussen incidenteel en structureel is niet altijd even scherp te trekken. Structurele baten en lasten zijn in elk geval die baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en jaarrekening zijn opgenomen. Structureel is in principe langer dan drie jaar.

Meerjarige tijdelijke geldstromen waarvan de eindigheid vastligt vanwege een raadsbesluit en/of toekenningsbesluit zijn incidentele baten en lasten, ook als de geldstroom (nog) langer is dan drie jaar. Toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves worden als incidenteel beschouwd, tenzij het gaat om reguliere onttrekkingen aan financiering- of dekkingsreserves (kapitaallasten) of om onttrekking uit daartoe toereikende bestemmingsreserves gedurende een periode van minimaal drie jaar met als doel het dekken van structurele lasten.

In de onderstaande tabel wordt inzicht gegeven in de incidentele baten en lasten:

Toelichting
Onderstaande toelichting is beperkt tot de incidentele baten en lasten > € 50.000.

Incidentele baten
Mutaties reserves
De mutaties in de reserves worden, conform de BBV-notitie 'structurele en incidentele baten en lasten' aangemerkt als incidentele baten.

Incidentele lasten
Mutaties reserves
De mutaties in de reserves worden, conform de BBV-notitie 'structurele en incidentele baten en lasten' aangemerkt als incidentele lasten.

Wegenbeheerplan (incidenteel)
Conform het coalitieakkoord wordt in 2024 geïnvesteerd in de kwaliteit van trottoirs en paden.
Voor de uitvoering van het beheerplan is onder meer een uitbreiding van de formatie wegbeheerder en voor beter toezicht op de openbare ruimte (zie motie 2022-41 toezicht en controle op uitvoerend werk) een toezichthouder op kabels/ leidingen nodig.

Openbaar groen (incidenteel)
Naast de onontkoombare vervanging van bomen (veiligheid) zijn ook meerdere plantvakken aan vervanging toe om de uitstraling van de stad op orde te houden. Daarom wordt voor 2024 € 25.000 ter beschikking gesteld.

Projectleider cultuur
In het coalitieakkoord is een aantal activiteiten benoemd op cultureel gebied (onder andere bruisend huis en museum Maassluis). Deze ontwikkelingen vragen veel advisering en ondersteuning vanuit de ambtelijke organisatie. Hiervoor is geen formatie/ inhuurruimte beschikbaar. Om de huidige inhuur voort te kunnen zetten, zijn incidenteel aanvullende financiële middelen noodzakelijk.

Flexwoningen Lelycampus
In 2023 is besloten om 25 flexwoningen te bouwen op de Lelycampus ten behoeve van de huisvesting van Oekraïense ontheemden. De woningen worden gerealiseerd door Lely en zullen door de gemeente worden gehuurd. Daarnaast is er budget geraamd voor bijvoorbeeld afval en rioolreiniging, onderhoud van de woningen en overige zaken rondom het project. Dit wordt gedekt uit het overschot van 2022 dat is gestort in de reserve Nieuwkomers. In 2024 wordt een bedrag van € 1,2 miljoen onttrokken om de lasten te dekken.

Beleidsmedewerker gezondheid
Het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)  is op 3 februari 2023 ondertekend door VNG, VWS, Zorgverzekeraars Nederland en de GGD/GHOR Nederland. Het akkoord omvat afspraken over het bereiken van een gezonde generatie in 2040: weerbare, gezonde mensen die opgroeien, leven, werken en wonen in een gezonde leefomgeving met een sterke sociale basis. Op basis van dit akkoord dient de gemeente een samenhangende lokale aanpak te ontwikkelen op het gebied van gezondheid, sport en bewegen én sociale basis. Voor de uitvoering van deze wettelijke taak is voor 2024 1 fte noodzakelijk. We onderzoeken de mogelijkheden om de formatie structureel te dekken binnen de specifieke uitkering.

Implementatie warmtetransitie
De verwachting is dat na de zomer de Transitievisie warmte door de gemeenteraad kan worden vastgesteld. De uitvoering van de visie start in 2022 en zal zoals het er nu uit naar ziet vooral te maken hebben met kosten voor de voorbereidingen voor de aanleg van een warmtenet voor een deel van Maassluis en de voorbereidingen voor het volledig elektrische alternatief voor een ander deel van Maassluis.

Beter afval scheiden
In het coalitieakkoord is opgenomen dat we streven de landelijke doelstellingen voor afvalscheiding te
behalen. De hoeveelheid restafval zal in Maassluis dan aanzienlijk moeten verminderen. Om dat te realiseren wordt het project beter afval scheiden geïmplementeerd. Bij dit project zijn structurele en incidentele uitgaven gepland. De structurele uitgaven worden op termijn gedekt door structurele inkomsten van de afvalstoffenheffing. De incidentele uitgaven, zoals communicatie, projectleiding etc., worden incidenteel geraamd.

Meerkosten afvalinzameling inbesteding
Het college laat een onderzoek uitvoeren of het voor Maassluis interessant is om het verwerken van grof en fijn restafval en GFT in te besteden. De contracten van de huidige verwerkers lopen niet door en vanaf januari 2024 gebruiken we de uitvaloptie naar HVC om deze afvalstromen te kunnen laten verwerken. Vooralsnog tijdelijk, totdat een besluit is genomen over inbesteding. Daarom is voor 2024 vooralsnog een incidentele budgetverhoging opgenomen. Gezien het incidentele karakter wordt deze vooralsnog niet meegenomen in de berekening van de afvalstoffenheffing.

Integrale duurzame stadsontwikkeling
Maassluis streeft naar een woningvoorraad van ongeveer 20.000 in 2040, met de nadruk op ontwikkelingen op locaties zoals de Kade, Wilgenrijk, het Balkon en langs de Hoekse Lijn. Deze stadsontwikkeling volgt de nieuwste inzichten op het gebied van duurzaamheid en vraagt om een geïntegreerde aanpak. Het programma streeft naar een evenwicht tussen betaalbare huisvesting, voorzieningen, economie, groen, klimaatbestendigheid, duurzaamheid en leefbaarheid. Het programma wordt ondersteund door het coalitieakkoord, bestaand beleid, studies en regionale afspraken, en zal worden voorgelegd aan de gemeenteraad met aandacht voor financiering en coördinatie.
Hiervoor wordt een budget beschikbaar gesteld van € 3,5 ton voor onder andere een programmamanager, subsidiecontroller en verkeerskundige.

Aanvullen voorzieningen grondexploitaties
Op basis van het nieuwe meerjarenplan grondexploitaties (MPG) is er een beperkte stijging van de verwachte tekorten te voorspellen. Dit leidt tot een extra storting in de voorzieningen toekomstige tekorten.

Voorbereidingsbudgetten Station-West en Kapelpolder
Station-West
Er wordt momenteel gewerkt aan de gebiedsvisie voor Station West en omgeving, met als doel de ontwikkeling van een binnenstedelijk gebied met ongeveer 500 woningen tussen het station, Koningshoek en het gemeentehuis. De visie richt zich op het verbeteren van de omgevingskwaliteit, het stimuleren van duurzame mobiliteit, het versterken van de lokale economie en het bieden van betaalbare woningen. De gemeente neemt een regisserende rol op zich en zoekt samenwerking met andere woningcorporaties om het regionale woningtekort aan te pakken. Tevens wordt een Woning Bouw Impulssubsidie aangevraagd en wordt er gekeken naar de ontwikkeling van een nieuwe binnensportaccommodatie en de P&R functie langs de Hoekse Lijn.

Kapelpolder
De gebiedsvisie voor Kapelpolder omvat de transformatie van een verouderd bedrijventerrein naar een duurzame buurt met ongeveer 800 woningen, waarin wonen, werken en voorzieningen samenkomen. Het gebied grenst aan de historische binnenstad en de haven en heeft diverse grondeigenaren met verschillende belangen, waardoor de ontwikkeling een lange adem vereist. Momenteel zijn fase 1 (Makaayplein) en fase 2 (Heldringstraat) in ontwikkeling, terwijl verdere fasering flexibel wordt benaderd om onzekerheden aan te pakken, met de gebiedsvisie als integrale leidraad voor de transformatie.

Kenniscentrum MVS
Naast bestaande producten zoals de website www.mvs.incijfers.nl, de Staat van Maassluis en de monitor leefbaarheid, veiligheid en welzijn (elke twee jaar grote buurtenquête), neemt de vraag toe naar meer verdiepende statistiek per wijk c.q. per thema. Er zijn voor thema’s zoals veiligheid, economie en voor woningbouw actuele dashboards nodig om beleid en uitvoering accuraat te houden. Voor de opzet, ontwikkeling en implementatie van deze budgetten is incidenteel budget geraamd. Daar is echter geen budget voor beschikbaar.

Startersleningen
Naar aanleiding van het besluit van de gemeenteraad van 14 maart 2023 over de motie Kwaliteitsverbetering Woning met de starterslening, ligt er thans een gewijzigde Verordening starterslening voor. Tegelijk is het budget bijna op. Er is dus aanvullend budget voor startersleningen
nodig. Het college besluit de raad voor te stellen de Verordening starterslening 2023 vast te stellen en het fonds startersleningen te verruimen.

Programmakosten Vastgoed
Voor een extra impuls voor de programma kosten vastgoed wordt voorgesteld € 25.000 extra beschikbaar te stellen voor strategisch adviseur vastgoed.

Organisatieontwikkeling
Naast het inspelen op de ingewikkelde externe omstandigheden (arbeidsmarkt) voor gemeentelijke organisaties, liggen er voor Maassluis intern ook een aantal belangrijke opgaven. We willen de uitvoeringskracht van de organisatie verbeteren, de interne samenwerking versterken en meer aandacht geven aan knelpunten die er bestaan. Het gaat dan om meer aandacht voor onze medewerkers om deze zoveel mogelijk vast te houden, investeren om veranderingen in cultuuraspecten verder door te zetten, gesprekken aan te gaan om -daar waar dat aan de orde is-, ‘oud zeer’ op te kunnen ruimen met elkaar. Dit vraagt om enkele interventies waar we ook gebruik zullen maken van externe expertise (denk bv. aan coaching). Er is nog niet een vastomlijnd plan. Dat wordt momenteel ontwikkeld.

Ziektevervangingsbudget
Op basis van een raadsbesluit is met de bestuursrapportage 2023 een ziektevervangingsbudget ingesteld voor een bedrag van € 300.000 incidenteel. Zoals verwoord in het raadsvoorstel en in vervolg hierop stellen wij voor om hier in 2024 opnieuw incidenteel een budget voor vrij te maken.

Formatie facilitaire dienstverlening en vastgoed
Met dit voorstel wordt het mogelijk om enerzijds de facilitaire dienstverlening meer centraal en efficiënter te organiseren voor het stadhuis, stadsbedrijf en Vraagraak. Anderzijds betekent dit ook een beperkte, noodzakelijke uitbreiding van de formatie voor bouwkundig adviseur.

Het onderstaande overzicht geeft een totaalbeeld en is van belang om inzicht te krijgen of er sprake is van het materieel sluiten van de meerjarenbegroting:

Conclusie structureel en materieel sluitende begroting
Voor de gemeente is het begrotingsresultaat (inclusief incidentele baten en lasten) van belang, het maakt immers niet uit of de lasten en baten een structureel of incidenteel karakter hebben.
Voor de provincie is het meerjarenperspectief (exclusief incidentele baten en lasten) van belang. In het kader van financieel toezicht beoordeelt de provincie namelijk of de gemeente in staat is haar structurele lasten te dekken met structurele baten.

Geconcludeerd kan worden dat de gemeente Maassluis tot en met 2025 een materieel sluitende begroting heeft. In de jaren 2026 en 2027 is de begroting niet structureel sluitend.